پریناتولوژی چیست؟
پریناتولوژی (طب مادر و جنین) یک رشته فوق تخصصی در حوزه زنان و زایمان است که به مدیریت بارداریهای پرخطر، تشخیص ناهنجاریهای جنین و مراقبتهای پیش از تولد میپردازد. این رشته ترکیبی از علوم ژنتیک، تشخیص پیش از تولد، و پزشکی جنین است و هدف آن کاهش عوارض بارداری برای مادر و جنین، و تضمین سلامت هر دو است .
پریناتولوژیست کیست؟پریناتولوژی چیست؟
پریناتولوژیستها متخصصان زنان و زایمانی هستند که پس از اتمام دوره رزیدنتی، فلوشیپ ۳ ساله در حوزه طب مادر و جنین را گذراندهاند. آنها در مدیریت شرایط پیچیده بارداری آموزش دیدهاند و بخشی از یک تیم چندتخصصی شامل نوزادشناسان (نئوناتولوژیستها)، متخصصان ژنتیک، پاتولوژیستهای جنین، و ماماها هستند .
وظایف و خدمات پریناتولوژی چیست؟
-
مشاوره پیش از بارداری:
-
ارزیابی ریسک بارداری در زنان با بیماریهای مزمن (دیابت، فشار خون، بیماریهای قلبی) یا سابقه مشکلات قبلی (سقط مکرر، زایمان زودرس) .
-
-
تشخیص پیش از تولد:
-
سونوگرافیهای تخصصی: شامل NT، سونوگرافی ۳D/۴D، اکوکاردیوگرافی جنین برای شناسایی نقایص مادرزادی .
-
آزمایشهای ژنتیکی: آمنیوسنتز، نمونهبرداری از پرزهای جفتی (CVS) برای تشخیص سندرم داون و سایر ناهنجاریهای کروموزومی.
-
آمنیوسنتز درمانی: خارج کردن مایع آمنیوتیک اضافی جهت کاهش خطر زایمان زودرس .
-
-
مدیریت بارداریهای پرخطر:
-
کنترل دیابت بارداری، پرهاکلامپسی، اختلالات جفت (جفت سرراهی، چسبندگی جفت)، و بارداریهای چندقلویی 911.
-
پیشگیری از زایمان زودرس با روشهایی مانند سرکلاژ دهانه رحم.
-
-
همکاری در زایمان:
-
ارائه راهکار برای زمان و روش زایمان (طبیعی، سزارین، یا VBAC) و حضور در زایمانهای پیچیده .
-
چه کسانی نیاز به مراجعه به پریناتولوژیست دارند؟
ضرورت مراجعه به پریناتولوژی چیست؟
-
بیماریهای مادر: دیابت، فشار خون بالا، بیماریهای خودایمنی (لوپوس)، آسم کنترلنشده، اختلالات کلیوی یا خونی.
-
مشکلات بارداری قبلی: سابقه زایمان زودرس، پرهاکلامپسی، محدودیت رشد جنین (IUGR)، یا سقط مکرر.
-
عوامل مرتبط با جنین: ناهنجاریهای مادرزادی، بارداری دوقلو/چندقلو، یا نتایج غیرطبیعی غربالگریهای اولیه.
-
سایر عوامل: سن مادر (زیر ۱۸ یا بالای ۳۵ سال)، بارداری از طریق IVF، عفونتهای دوران بارداری (توکسوپلاسموز) .
اهمیت مراجعه به پریناتولوژیست چیست؟
-
کاهش مرگومیر مادر و جنین: بیماریهایی مانند فشار خون، عفونتها، و خونریزیهای بارداری از عوامل اصلی خطر هستند که با نظارت تخصصی کنترل میشوند 111.
-
پیشگیری از عوارض طولانیمدت: تشخیص زودهنگام نقایص ژنتیکی یا رشد نامناسب جنین امکان مداخله بهموقع را فراهم میکند 13.
-
بهبود نتایج زایمان: مطالعات نشان میدهد زنان با بارداری پرخطر که تحت نظر پریناتولوژیست هستند، نتایج بهتری تجربه میکنند 49.
روشهای نوین در پریناتولوژی:
-
جراحی جنین داخل رحم: برای اصلاح نقایص مادرزادی مانند اسپاینا بیفیدا یا دیافراگماتیک هرنی 6.
-
درمانهای ژنی و سلولهای بنیادی: پژوهشها بر روی درمان زودهنگام اختلالات ژنتیکی پیش از تولد متمرکز است 6.
-
پایش پیشرفته: استفاده از سونوگرافی داپلر برای ارزیابی جریان خون جنین و تشخیص زودرس پرهاکلامپسی 11.
جمعبندی:
پریناتولوژی قلب تپنده مراقبتهای بارداری پرخطر است و پریناتولوژیستها با ترکیبی از دانش تخصصی و فناوریهای پیشرفته، از تبدیل بارداریهای پرچالش به تولدهای ایمن اطمینان حاصل میکنند. مراجعه بهموقع به این متخصصان نه تنها جان مادر و جنین را نجات میدهد، بلکه کیفیت زندگی آنها را در بلندمدت تضمین میکند.
سخن پایانی: اگر در گروه بارداری پرخطر قرار دارید، پریناتولوژیستها همراهان علمی و امین شما در این سفر پیچیده خواهند بود.
نخ سرکلاژ مرسلین و کاربرد تخصصی آن توسط پریناتولوژی چیست؟
نخ شیروتکا یک نخ جراحی غیرقابل جذب مصنوعی ساخته شده از پلیاتیلن ترفتالات (Polyethylene Terephthalate) است که به دلیل استحکام کششی بالا، مقاومت در برابر عفونت، و کمترین واکنش بافتی در جراحیهای پرخطر استفاده میشود. این نخ جزو نخهای چندرشتهای تابیدهشده (braided) طبقهبندی میشود که هندلینگ (حمل) راحت و گرهای محکم را برای جراح فراهم میکند .
ویژگیهای کلیدی نخ سرکلاژ مک دونالد:
-
غیرقابل جذب: در بدن تجزیه نمیشود و نیاز به کشیدن پس از ترمیم بافت ندارد.
-
ضخامت استاندارد: معمولاً با سایز ۵ (قطر ۰.۵ میلیمتر) و طول ۴۸ میلیمتر تولید میگردد.
-
دارای دو سوزن: سوزنهای سایز ۳۷ تا ۴۸ میلیمتر برای دوخت بافتهای عمقی 11.
-
ثبات مکانیکی: حفظ ۸۰-۱۰۰٪ استحکام کششی حتی در محیطهای مرطوب 2.
کاربرد نخ جراحی سرویکس توسط پریناتولوژیستها در طب مادر و جنین:
پریناتولوژیستها (متخصصان طب مادر و جنین) از این نخ عمدتاً در عمل سرکلاژ سرویکس (Cervical Cerclage) استفاده میکنند. این عمل یک مداخله حیاتی برای پیشگیری از سقط جنین در بارداریهای پرخطر محسوب میگردد.
عمل سرکلاژ سرویکس چیست؟
-
هدف: بستن دهانه رحم (سرویکس) در مواردی که به دلیل نارسایی سرویکال، خطر باز شدن زودرس دهانه رحم و سقط جنین وجود دارد.
-
مکانیسم: نخ مرسلین دور دهانه رحم پیچیده و محکم میشود تا از گشادی آن جلوگیری کند. این نخ پس از زایمان یا در هفته ۳۷ بارداری کشیده میگردد..
چرا پریناتولوژیستها نخ مرسلین اتیکون را ترجیح میدهند؟
-
استحکام بالا: تحمل فشار مکانیکی ناشی از رشد جنین و انقباضات رحمی را دارد.
-
کمترین التهاب: واکنش بافتی پایین آن از عوارضی مانند عفونت یا رد ایمنی جلوگیری میکند 2.
-
قابلیت گرهزنی مطمئن: گرههای جراحی با این نخ حتی در محیط مرطوب پایدار میمانند 11.
مقایسه نخ مرسلین با سایر نخهای سرکلاژ:
ویژگی | نخ مرسلین | نخهای قابل جذب (مثل ویکریل) |
---|---|---|
جذب در بدن | غیرقابل جذب | قابل جذب (۶۰-۹۰ روز) |
استحکام | بسیار بالا | متوسط (کاهش ۴۰٪ پس از ۳ هفته) |
واکنش بافتی | کمترین | متوسط (احتمال التهاب) |
کاربرد | سرکلاژ دائمی | بخیههای موقت |
نکته: در سرکلاژ، پایداری طولانیمدت نخ تا پایان بارداری ضروری است؛ بنابراین نخهای غیرقابل جذب مانند مرسلین گزینه بهتری هستند.
روش انجام سرکلاژ با نخ مرسلین:
-
زمان انجام: معمولاً بین هفته ۱۲ تا ۱۴ بارداری (پس از پایان سهماهه اول).
-
تکنیک:
-
نخ مرسلین دور دهانه رحم حلقه میگردد.
-
با گرهای محکم بسته شده و دو سر نخ بریده میگردد..
-
این عمل تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی و طی ۳۰ دقیقه انجام میگردد.
-
-
پستاپ: بیمار ۲۴ ساعت تحت نظارت قرار میگیرد و تا ۴۸ ساعت استراحت مطلق توصیه میگردد.
موارد منع استفاده از نخ سرکلاژ مرسلین:
-
عفونت فعال رحم یا واژن
-
پارگی زودرس کیسه آب (PPROM)
-
خونریزی فعال
-
انقباضات رحمی غیرقابل کنترل .
نقش حیاتی نخ مرسلین در نجات جان جنین:
نخ مرسلین به عنوان یک ابزار نجاتبخش در دستان پریناتولوژیستها، امکان تداوم بارداریهای پرخطر را فراهم میکند. انتخاب این نخ به دلیل پایداری مکانیکی، بیواکنشی بافتی، و قابلیت اطمینان بالا، آن را به استاندارد طلایی سرکلاژ تبدیل کرده است. با این حال، نیاز به تولید داخلی برای کاهش وابستگی به واردات، یک ضرورت پزشکی در سیستم سلامت ایران محسوب میگردد.
نخ سرکلاژ سوچرز انگلیس و مرسلین اتیکون امریکا از برندهای مطرح بازارند.