درد بعد از خروج دبل جی: علل، مدیریت و نکات ضروری:
درد بعد از خروج دبل جیاستنت دبل جی (Double J) یک لوله انعطافپذیر است که در حالب قرار میگیرد تا جریان ادرار از کلیه به مثانه را تسهیل کند. این استنت معمولاً پس از جراحیهای سنگ کلیه یا انسداد حالب استفاده دارد و پس از مدت مشخصی (۳ تا ۶ هفته) برداشت میگردد. با این حال، برخی بیماران پس از خارج کردن استنت، درد کلیه یا ناراحتی را تجربه میکنند. در این مقاله، به بررسی علل درد بعد از خروج دبل جی نحوه برداشتن استنت، و عوارض احتمالی کارگذاری آن میپردازیم.
سوند دابل جی بوستون امریکا و کلوپلاست امریکا از برندهای مطرح بازار است.
دلیل درد بعد از خروج دبل جی:
۱. التهاب موقت مجاری ادراری:
عبور استنت از حالب ممکن است باعث التهاب یا تحریک بافتهای اطراف گردد. این التهاب حتی پس از برداشتن استنت میتواند تا چند روز ادامه یابد و موجب درد بعد از خروج دبل جی در ناحیه پهلو یا کشاله ران گردد
۲. اسپاسم عضلات حالب:
برداشتن استنت گاهی منجر به انقباض عضلات حالب میگردد که این اسپاسمها با درد تیرکشنده همراه است. این حالت معمولاً با مصرف مسکنهای تجویزی بهبود مییابد 6.
۳. عفونت ادراری:
در صورت عدم رعایت بهداشت یا باقی ماندن ذرات سنگ در مجاری، احتمال عفونت وجود دارد. علائم شامل تب، ادرار کدر یا بدبو، و درد شدید است که نیازمند مراجعه فوری به پزشک است .
۴. آسیب حین خارج کردن استنت:
اگر استنت به دلیل ماندگاری طولانی یا رسوب کلسیم به دیواره حالب چسبیده باشد، خارج کردن آن ممکن است باعث آسیب موضعی و درد بعد از خروج دبل جی گردد.
دبل جی اپتی مد المان و روش از محبوبیت بالایی در بازار برخوردار است.
نحوه برداشتن استنت دبل جی:
برداشتن استنت معمولاً به دو روش انجام میگیرد.
۱. کشیدن نخ متصل به سوند دبل جی :
برخی استنتها دارای نخ هستند که از مجرای ادرار خارج میشود. پزشک یا خود بیمار (تحت آموزش) با کشیدن آرام این نخ، استنت را خارج میکند. این روش بدون نیاز به بیهوشی انجام میگیرد.
۲. سیستوسکوپی:
در مواردی که استنت فاقد نخ است، پزشک از سیستوسکوپ (دوربین باریک) برای ورود به مجرای ادرار و گرفتن استنت استفاده میکند. این روش تحت بیحسی موضعی یا آرامبخش انجام میشود و حدود ۱۰-۱۵ دقیقه طول میکشد.
عوارض احتمالی کارگذاری استنت دبل جی:
- تکرر ادرار و سوزش:
وجود استنت در حالب میتواند مثانه را تحریک کند و موجب تکرر ادرار یا احساس سوزش گردد. این علائم معمولاً پس از برداشتن استنت برطرف میگردد. - خونریزی ادراری:
مشاهده خون در ادرار (هماچوری) در روزهای اول پس از جراحی طبیعی است، اما اگر خونریزی شدید یا طولانی شود، ممکن است نشاندهنده آسیب جدی باشد 16. - عفونت و تشکیل سنگ:
ماندن استنت بیش از ۶ هفته خطر عفونت و رسوب مواد معدنی روی لوله را افزایش میدهد که به تشکیل سنگ منجر میگردد. - جابجایی استنت:
در موارد نادر، استنت ممکن است جابجا و باعث انسداد یا درد شدید شود که نیاز به مداخله فوری دارد .
مدیریت درد بعد از خروج دبل جی و مراقبتهای پس از برداشتن سوند دابل جی ادراری :
- مصرف مایعات فراوان: نوشیدن ۸-۱۰ لیوان آب روزانه به دفع باقیمانده سنگها و کاهش التهاب کمک میکند.
- استفاده از مسکنها: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن برای کنترل درد توصیه میگردد.
- پرهیز از فعالیتهای سنگین: تا ۴۸ ساعت پس از برداشتن استنت، از بلند کردن اجسام سنگین یا ورزشهای پرتحرک خودداری کنید .
- پایش علائم هشداردهنده: در صورت تب، درد غیرقابل تحمل، یا کاهش حجم ادرار، فوراً به پزشک مراجعه کنید .
استنت دبل جی پیوندی: نقش حیاتی در موفقیت پیوند کلیه:
استنت دبل جی پیوندی (Double J Stent) یک ابزار ضروری در جراحی پیوند کلیه است که برای محافظت از حالبِ پیوندشده و جلوگیری از عوارض پس از عمل استفاده دارد. این استنت انعطافپذیر، جریان ادرار از کلیه پیوندی به مثانه را تسهیل کرده و از نشت ادرار یا انسداد حالب پیشگیری میکند. در این مقاله به طور تخصصی به کاربردها، نحوه قرارگیری، عوارض و زمان برداشتن استنت دبل جی در پیوند کلیه میپردازیم.
علت استفاده از دبل جی کلیوی در پیوند کلیه:
پس از پیوند کلیه، حالبِ جدید (که به مثانه متصل میگردد) ممکن است به دلایل زیر دچار اختلال گردد:
- تورم یا اِدِم ناشی از جراحی: استنت از بستهشدن موقت حالب جلوگیری میکند.
- خطر نشت ادرار: استنت با حفظ شکل حالب، احتمال پارگی یا نشت ادرار به فضای شکمی را کاهش میدهد.
- پیشگیری از تنگی حالب: استنت به عنوان قالب عمل کرده و از تشکیل بافت اسکار در محل اتصال حالب به مثانه جلوگیری میکند.
استنت دبل جی در ۹۰% جراحیهای پیوند کلیه کارگذاری میشود و معمولاً ۴ تا ۶ هفته پس از عمل برداشت میگردد.درد بعد از خروج دبل جی نیز محتمل است.
نحوه قرارگیری استنت دبل جی در جراحی پیوند:
استنت طی مراحل پیوند کلیه و در حین اتصال حالب به مثانه قرار میگیرد:
۱. انتهای بالایی استنت در لگنچه کلیه پیوندی قرار میگیرد.
۲. انتهای پایینی استنت از طریق حالب به داخل مثانه هدایت میگردد.
۳. خمهای J شکل در دو انتها از جابجایی استنت جلوگیری میکنند.
۴. تأیید نهایی با اشعه ایکس یا سونوگرافی انجام میشود تا موقعیت استنت بررسی گردد.
عوارض احتمالی استنت دبل جی پیوندی:
- عفونت ادراری: بیماران پیوندی به دلیل مصرف داروهای سرکوبکننده ایمنی، مستعد عفونت هستند. علائم شامل تب، سوزش ادرار و کدری ادرار است.
- تحریک مثانه: احساس فوریت ادرار یا تکرر ادرار به دلیل تماس استنت با دیواره مثانه.
- جابجایی استنت: در موارد نادر، استنت به سمت کلیه یا مثانه حرکت میکند و نیاز به تنظیم مجدد دارد.
- رسوب کلسیم: اگر استنت بیش از ۳ ماه در بدن بماند، احتمال تشکیل سنگهای ریز روی آن افزایش مییابد.
- نشت ادرار: در صورت برداشتن زودهنگام استنت، احتمال نشت ادرار از محل اتصال حالب وجود دارد..درد بعد از خروج دبل جی نیز محتمل است.
زمان مناسب برای برداشتن استنت دبل جی پس از پیوند:
- بهینهترین زمان: ۴ تا ۶ هفته پس از پیوند (طبق دستور تیم پزشکی).
- دلایل تاخیر در برداشتن:
- وجود التهاب شدید در محل اتصال حالب.
- نیاز به بهبودی بیشتر بافتهای پیوندی در بیماران با ریسک بالا.
- خطرات ماندگاری طولانی: افزایش احتمال عفونت، سوزش مزمن مثانه و تشکیل سنگ.
روش برداشتن استنت دبل جی پیوندی:
این فرآیند طی یک روش سرپایی به نام سیستوسکوپی انجام میگیرد.
۱. بیحسی موضعی: اسپری بیحسکننده در مجرای ادرار یا آرامبخش خفیف.
۲. ورود سیستوسکوپ: لوله باریک مجهز به دوربین از طریق مجرای ادرار به مثانه ارسال میگردد..
۳. گرفتن استنت: با استفاده از فورسپس مخصوص، انتهای مثانهای استنت گرفته شده و به آرامی خارج میگردد.
۴. بررسی نهایی: اطمینان از عدم آسیب به حالب یا مثانه.
مراقبتهای پس از برداشتن استنت:
- نوشیدن ۳ لیتر آب روزانه برای شستشوی مجاری ادراری.
- پرهیز از فعالیتهای سنگین به مدت ۴۸ ساعت.
- مصرف آنتیبیوتیک (در صورت تجویز پزشک) برای پیشگیری از عفونت.
- پایش علائم هشداردهنده: تب، درد پهلو، کاهش حجم ادرار یا خونریزی شدید.